Nếu như không có gì thay đổi, tháng 8 này mình sẽ qua Virginia, Mỹ học MBA tại Darden Business School, UVA, hiện thực hoá “giấc mơ Mỹ” dang dở 8 năm trước.
So với nhiều bạn xung quanh, kết quả của mình còn khiêm nhường nhưng so với chính bản thân 10 tháng trước, mình đã đi được 1 bước dài. Trong hành trình đó, mình học được rất nhiều điều và muốn chia sẻ cho những bạn đang cân nhắc MBA Mỹ cho chặng đường tiếp theo.
Đối với mình, con đường apply MBA Mỹ là 1 quá trình liên tục ĐẶT CÂU HỎI và LỰA CHỌN, trong đó câu hỏi “mình có sẵn sàng ĐẦU TƯ vào bản thân không?” là câu hỏi luôn lặp đi lặp lại. Với cách tiếp cận như vậy, mình sẽ chia sẻ 3 phần chính:
– Vì sao lại là MBA Mỹ?
– Chuẩn bị hồ sơ ra sao?
– Got amitted, is it a happy ending?
1, Vì sao lại là MBA Mỹ?
Câu trả lời sẽ tuỳ thuộc vào mỗi người. Nhưng quan trọng hơn, mình tin ai cũng sẽ có hàng chục lí do riêng để ủng hộ và phản bác lựa chọn này. Không ai khác, chính bạn cần hiểu nhu cầu của bản thân để đưa ra quyết định.
Với mình, quyết định học MBA rất rõ ràng vì mình ko có ý định theo đuổi học thuật, mà muốn hoàn thiện các kỹ năng quản lý, hiệu suất làm việc và tính thích nghi trong môi trường kinh doanh. Mỹ cũng vốn là “dream land” với mình. Chưa kể với 1 đứa có điểm trừ về GPA thì việc apply châu Âu gần như là ko thể. Chỉ có câu hỏi về thời điểm apply là khó nhất.
Mình đã chần chừ tới 1 năm mới chính thức bắt tay vào chuẩn bị. Lúc đó, dù vẫn có nhiều câu hỏi trong đầu, nhưng cảm nhận về động lực mạnh mẽ hơn hẳn so với 1 năm trước. Mình thấy hứng thú trong công việc và tốc độ phát triển bản thân giảm xuống, nhận thấy có nhiều vấn đề mình chưa thể xử lý, và quan trọng nhất, không thấy chuyển việc là giải pháp cho những thiếu hụt này. Mình có niềm tin chương trình MBA sẽ giúp mình hoàn thiện kỹ năng mềm và chuyên môn, hoặc chí ít là cho bản thân thời gian để tự hoàn thiện các thiếu hụt của cá nhân trước khi mơ mộng giải quyết những vấn đề to lớn khác trong công việc.
2, Chuẩn bị hồ sơ ra sao?
Có những bạn chuẩn bị hồ sơ từ rất sớm. Hợp lý nhất là là từ thời điểm này của năm. Đấy là mặc định bạn đã có điểm SAT hoặc qua cửa ải đó 1 cách nhẹ nhàng.
Mình quyết định apply từ đầu tháng 8, tháng 9 thi SAT được 700 nhưng tới đầu tháng 10 vẫn ngơ ngơ như bò đội nón. Trường chưa chọn xong, mà các phần khác của hồ sơ cũng chưa bắt đầu. Rất may lúc đó mình biết tới anh Le Quang Hung VietAccepted và quyết định đăng ký gói tư vấn của anh rất nhanh. Lí do thì vì anh đã thành công với nhiều trường hợp như mình (về hồ sơ và target school) và mình tin đây là một khoản đầu tư xứng đáng. Nếu mình ko chọn làm hồ sơ với anh Hưng, có lẽ mình vẫn đi được nhưng nhiều khả năng là ở 1 trường ranking thấp hơn, với ít học bổng hơn và thậm chí là delay việc đi học thêm 1-2 năm nữa. Ngoài việc optimize cơ hội, việc đầu tư 1 khoản ko nhỏ ngay từ đâu biến hành trình apply của mình thành “không còn đường lui”. Có những đêm mệt ko chịu nổi, mà vẫn lồm cồm bò dậy viết luận chỉ với suy nghĩ “chả lẽ bỏ ra chừng đấy tiền rồi mà lại ko đi được, chỉ vì lười”.
Có anh Hưng, mình đỡ hơn rất nhiều về lên kế hoạch apply, tìm hiểu thông tin các trường và quan trọng nhất, là chỉnh sửa các phần thiết yếu của hồ sơ. Một hồ sơ cơ bản có 6 phần: CV, thư giới thiệu, bài luận, phỏng vấn, SAT, IELTS. Ngoài 2 phần cuối là tự xoay sở, 4 phần đầu anh Hưng chỉ dẫn cho mình rất nhiều. Nhất là CV và bài luận. Thực ra những hướng dẫn về CV và bài luận tốt trên mạng đều có nhưng để ngấm vào đầu và biến thành “1 tác phẩm” hoàn thiện thì ko đơn giản. Cũng chỉ là những rule đó, mà mình phải sửa đi sửa lại tới chục lần. Mỗi lần sửa xong cũng tâm đắc lắm, mà lại bị mắng cho te tua. Nhiều lúc cũng ức, nhưng tới lúc sửa được thì thấy tốt hơn thật. Mình nhớ nhất là lần xoay sở với bài luận của Darden. Vì đợt đó anh bận, mình đã tự viết và sửa tới mấy lần với bạn mình, 1 đứa theo mình khả năng viết Tiếng Anh và critical thinking đều rất tốt. Lúc đưa bài đã sửa qua cho anh Hưng, mình chỉ mong đợi 1 lời khen có cánh kiểu “lần này làm tốt nhỉ”. Nhưng ko, vẫn sửa tè le, và vẫn là kiểu sửa xong thấy tâm đắc hơn thật. Lúc đó mình mới cảm nhận rõ “tinh hoa nghề nghiệp” của anh. Vì chuyên sửa bài, tiếp cận nhiều văn phong khác nhau và có insight về nhiều trường, anh dễ nhìn ra những điểm yếu trong bài để “attack” như 1 admission office thật sự.
Nếu có 1 điểm trừ thì chắc là anh làm cho mình sợ quá lol. Vẫn nhớ đợt luyện phỏng vấn, anh chê lên bờ xuống ruộng, làm con bé sợ tới độ chuẩn bị thi IELTS mà ko dám ôn bài, cả ngày chỉ tụng interview và trong đầu chỉ nghĩ tới viễn cảnh đen tối là interview failed quá thì bao nhiêu công chuẩn bị đổ ra sông ra bể. Rất may là anh giúp mình connect với các bạn học sinh cũ của anh để mock interview. Nhờ đó, mình nhận ra mình cũng ko tệ đến thế. Qua đây cũng cảm ơn em Phuong Lan Nguyen, không có em (super nice and supportive) thì chắc chị ko có đủ tự tin để vượt qua cuộc phỏng vấn đầu tiên.
Tháng 10 ký deal thì 15/11 mình nộp 2 hồ sơ đầu tiên và 15/12 nhận admit đầu tiên cùng học bổng full tuition. Thực sự đó là 1 khởi đầu thuận lợi, giúp mình thoải mái hơn về tâm lý để tiếp tục apply các trường sau.
Nói vậy, không có nghĩa là việc apply của mình dễ dàng. Anh Hưng chỉ có thể là người đưa ra kim chỉ nam và chỉ dẫn để mình hoàn thiện hồ sơ thôi, người làm mọi thứ vẫn phải là bản thân mình. Mình ko đếm được bao nhiêu lần khóc vì áp lực quá, bao nhiêu buổi đi làm về rã rời mà ko dám nghỉ ngơi, bao nhiêu tối hạ cánh ở Tân Sơn Nhất, chạy vội về khách sạn ăn bát mì rồi lại “chong laptop” viết luận. Mỗi lúc muốn hoà hoãn, mình lại tự vấn bản thân và tự nhủ “tới lúc muốn cố, chẳng có cơ hội để cố nữa đâu”. Đấy cũng là lí do dù anh Hưng nghĩ Emory là right fit với mình rồi (cả background wise và financial wise), mình vẫn muốn rướn thêm 1 chút để apply những trường rank cao hơn. Có lẽ vì thế, nên kết quả mình đạt được ít nhiều đều tốt hơn dự trù của anh.
Với những bạn ko có ý định thuê tư vấn, mình nghĩ sẽ rất cần thiết khi các bạn bắt đầu tìm hiểu sớm, tạo network với các anh chị đã và đang học MBA (với profile và target school tương tự mình), có được 2-3 mentor giúp chỉnh sửa hồ sơ để cho các bạn feedback đa chiều, và ít nhất 1 “guarding angel” động viên, đặt niềm tin ở bạn để vượt qua muôn trùng cơn sóng của hành trình đày khổ ải này. Nhân tiện, cũng cảm ơn “thiên thần” của tao, Nguyen Nguyet Minh 😀 Tính cả hồi ôn thi lớp 12 thì bố mẹ tao phải cảm ơn mày vì giúp tao “hết mù chữ” nhiều lắm.
Có 1 tip nhỏ mà mình áp dụng, là luôn tạo thêm cơ hội cho mình “được làm lại”. Đó là khi đứng trước những thời điểm quan trọng (như phỏng vấn, đợi kết quả), việc apply thêm 1 trường nào đó cho mình tâm lý vững vàng hơn rất nhiều, đúng kiểu “thua keo này ta bày keo khác” hay “ko cho hết trứng vào một giỏ”. Vậy nên nếu ai tâm lý hay lung lay (như mình) và dự kiến apply theo thứ tự “Reach school –> Fit school -> Safe school” thì có thể thêm 1 trường safe school vào giai đoạn đầu để tránh tuyệt vọng nếu có bị say no ngay từ đầu.
3, Got amitted, is it a happy ending?
Cũng ko hiểu mục đích mình viết phần này để làm gì 😀 Chắc 1 phần để mọi người biết dù nghỉ việc nằm nhà 2 tuần nay nhưng “my life is not easy at all” và cũng để cảnh báo trước với các bạn nào có ý định thì “học MBA ko phải là 1 cuộc dạo chơi”.
Từ hồi apply, mình đã đọc những bài sharing của sinh viên mới sang về việc học ngày học đêm, networking và apply tối ngày, không thấy mặt trời. Mình cũng đọc được 1 comment trên SATclub đại để “Nếu tao biết việc học MBA mà kinh khủng thế này, tao sẽ dừng lại ngay từ Day 1”. Và giờ mình bắt đầu thấm thía rồi các bạn ạ. Apply xong xuôi, được admitted, vui sướng chắc được tầm 1 tháng thì là 1 lô 1 lốc những việc cần chuẩn bị, đau đầu nhất là vấn đề tài chính. Và đến lúc này, nghĩa là hơn 2 tháng nữa tới ngày nhập học, bạn học của mình đã đua nhau đọc sách, apply chỗ này chỗ kia, chia sẻ kinh nghiệm đi networking MBB tới đàm đạo với Career Development Center về kế hoạch phát triển bản thân và tuyển dụng. Tới lúc tìm nhà, thì đọc được quảng cáo kiểu “We have pool and gym but we know you don’t have time for those”. Thực sự, mình cảm thấy giống như bước vào 1 lò luyện những con ngựa thiện chiến trên đường đua nghề nghiệp vậy. Làm ngựa, chứ không phải được làm người cưỡi ngựa trong câu “cưỡi ngựa xem hoa” đâu.
THEREFORE, get yourself concrete reasons to choose MBA as the next step and ONCE you do, be committed.
Thôi mình ngừng xàm xí để đi chuẩn bị tiếp đây. Nếu ai muốn hỏi thêm gì về kinh nghiệm apply hay học SAT có thể nhắn tin riêng cho mình nhé. Cheers!